Tết nguyên đán Nhâm Dần đang đến gần là dịp để mỗi gia đình sum họp, đoàn tụ với nhau. Trong quan niệm của nhiều người, thời khắc bước vào năm mới việc đốt pháo sẽ mang đến sự may mắn cho khởi đầu mới. Bởi vậy ở rất nhiều địa phương trên cả nước việc đốt pháo trong các gia đình vẫn thường xảy ra trong dịp tết.

Mặc dù, việc sản xuất, buôn bán, vận chuyển và đốt các loại pháo, vũ khí, vật liệu nổ là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm; các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ việc nghiêm trọng và truy tố, xét xử theo pháp luật do vi phạm các quy định về phòng, chống sử dụng pháo, vũ khí và vật liệu nổ. Hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, đốt các loại pháo và sử dụng vũ khí, vật liệu nổ là vi phạm pháp luật, gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng xấu đến đời sống xã hội; thuốc pháo là nguyên nhân gây ra nhiều vụ cháy nổ, làm thiệt hại lớn đến an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân.

Chính vì các tác hại nghiêm trọng nêu trên, ở nước ta đã có quy định cấm đốt pháo và được nhân dân tự giác chấp hành. Nghị định 137/2020/NĐ-CP ngày 11/12/2020 của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo có hiệu lực thi hành từ ngày 11/01/2021 quy định:

Quy định về pháo nổ và pháo hoa nổ

- Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 3 Nghị định 137 thì: “Pháo nổ là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện gây ra tiếng nổ hoặc gây ra tiếng rít và hiệu ứng màu sắc trong không gian. Pháo nổ gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian được gọi là pháo hoa nổ”. Như vậy, pháo nổ ở đây bao gồm pháo nổ và pháo hoa nổ, trong đó, pháo nổ là loại pháo có chứa thuốc pháo nổ, khi sử dụng gây ra tiếng nổ (pháo bánh, pháo quả…khi đốt gây ra tiếng nổ); pháo hoa nổ là loại pháo có chứa thuốc pháo nổ, thuốc phóng, thuốc pháo hoa, khi sử dụng gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian (pháo hoa nổ do lực lượng Quân đội bắn vào các ngày lễ, tết, sự kiện chính trị lớn của đất nước, được Thủ tướng Chính phủ cho phép

- Pháo hoa là sản phẩm được sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt hóa hoặc điện tạo ra các sản phẩm âm thanh, màu sắc, ánh sáng trong không gian không gây ra tiếng nổ.

Quy định về sử dụng pháo hoa

Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 3 Nghị định thì: “Pháo hoa là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện tạo ra các hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian, không gây ra tiếng nổ”. Như vậy, pháo hoa ở đây được hiểu là sản phẩm có chứa thuốc pháo hoa, khi sử dụng “đốt” chỉ phát ra hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian và đặc biệt là không gây ra tiếng nổ (pháo hoa không có thuốc pháo nổ là các sản phẩm như: Que, nến khi châm lửa đốt phụt ra các tia sáng đủ màu sắc).

Về sử dụng pháo hoa thì tại Điều 17 Nghị định 137 quy định: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ được sử dụng pháo hoa trong các trường hợp sau: Lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hóa, nghệ thuật; chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa. ( đó là các doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng )

Hiện nay, công ty TNHH Một thành viên Hóa chất 21 thuộc Bộ Quốc phòng đã công bố danh sách 14 cửa hàng chính thức được kinh doanh sản phẩm pháo hoa ở các tỉnh, thành phố: Yên Bái, Phú Thọ, Bắc Giang, Hà Nội, Hải Phòng, ….

Việc tàng trữ, sử dụng pháo bao gồm cả xử phạt hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể:

Thứ nhất: Xử phạt hành chính với hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép pháo nổ, thuốc pháo

Tại Nghị định 167/2013/NĐ-CP có quy định về mức xử phạt liên quan đến hành vi mua bán, tàng trữ, sử dụng trái phép các loại pháo nổ:

– Tại Điểm b Khoản 2 Điều 10 quy định: Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng và tịch thu tang vật đối với hành vi sử dụng các loại pháo mà không được phép;

– Tại Điểm d Khoản 4 Điều 10 quy định: Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng và tịch thu tang vật, phương tiện đối với một trong những hành vi: Sản xuất, tàng trữ, mua, bán, vận chuyển trái phép pháo, thuốc pháo và đồ chơi nguy hiểm.

– Tại Điểm d Khoản 4 Điều 10 quy định: Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng và tịch thu tang vật, phương tiện đối với hành vi mang vào hoặc mang ra khỏi lãnh thổ Việt Nam trái phép vũ khí, súng săn, công cụ hỗ trợ, các loại pháo, đồ chơi nguy hiểm.

Thứ hai: Truy cứu trách nhiệm hình sự với hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép pháo nổ, thuốc pháo

Căn cứ theo quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015 và Thông tư liên tịch số 06/2008/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC thì những hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép pháo nổ, thuốc pháo có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với những tội danh sau:

– Tội gây rối trật tự công cộng theo Điều 245 Bộ luật Hình sự

– Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ theo Điều 232 Bộ luật Hình sự

– Tội buôn lậu theo Điều 153 Bộ luật Hình sự

– Tội buôn bán hàng cấm theo Điều 155 Bộ luật Hình sự

Chào xuân mới và mừng Tết nguyên đán Nhâm Dần 2022, mỗi người dân Minh Hòa cần phải thực hiện tốt các nội dung sau:

1. Không sản xuất, tàng trữ, buôn bán, vận chuyển và đốt các loại pháo, không tàng trữ, sử dụng các loại vũ khí, vật liệu nổ, thường xuyên thực hiện nghiêm túc Nghị định 137 của Thủ tướng Chính phủ, nhất là dịp trước, trong, sau Tết Nguyên đán .

2. Tuyên truyền, vận động người thân và mọi người xung quanh không sản xuất, buôn bán, tàng trữ, vận chuyển và đốt các loại pháo; không tàng trữ và sử dụng các loại vũ khí, vật liệu nổ.

3. Tự giác giao nộp, vũ khí vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, đồ chơi nguy hiểm và pháo thì sẽ không bị xử lý vi phạm. Nếu phát hiện các trường hợp cố ý vi phạm các quy định về phòng chống pháo nổ, vũ khí, vật liệu nổ, mỗi người hãy báo ngay cho công an xã Minh Hòa để xử lý kịp thời theo pháp luật. Nghiêm túc thực hiện các quy định về phòng chống các loại pháo, vũ khí, vật liệu nổ là góp phần đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, vì bình yên và hạnh phúc của nhân dân, xây dựng đời sống văn hoá, mừng Đảng, mừng xuân, đón mừng năm mới vui tươi, lành mạnh, an toàn và tiết kiệm./.